In een organisatie waarin mensen vrijheid krijgen om zelf beslissingen te nemen, is het extra belangrijk dat helder is waar ieders verantwoordelijkheid ligt. Want eigenaarschap betekent niet: “zoek het zelf maar uit.” Het betekent: je weet waarvoor je aan de lat staat, je kent de ruimte die je hebt om keuzes te maken, en je weet wanneer je moet afstemmen of hulp inschakelen.
Daarom is het belangrijk dat mensen goed weten wat ze mogen doen, waarover ze mogen beslissen en met wie ze moeten afstemmen. Die duidelijkheid noem ik speelruimte. Hoe duidelijker de speelruimte is, hoe makkelijker het wordt om verantwoordelijkheid te nemen. Het geeft mensen het vertrouwen dat ze binnen hun rol zelfstandig kunnen handelen, en tegelijk de houvast om dat op een zorgvuldige manier te doen.
Tegelijkertijd hoort bij speelruimte ook het maken van afspraken: spelregels die zorgen voor duidelijkheid, kwaliteit en gelijkheid. Spelregels zijn er niet om mensen te beperken, maar om de samenwerking te versterken. Ze maken het makkelijker om elkaar aan te spreken, verwachtingen uit te spreken en samen op te trekken in het werk.
In mijn werk help ik organisaties en teams om die balans te vinden tussen ruimte en richting. Samen kijken we naar vragen als:
- Wat mag je als team of collega zelf beslissen?
- Waar zit de grens van je speelruimte?
- Welke afspraken maken we met elkaar over hoe we samenwerken?
- Hoe zorgen we dat verantwoordelijkheden niet tussen wal en schip vallen?
Als mensen helder voor ogen hebben wat hun rol is, waar hun speelruimte ligt en op welke spelregels ze kunnen terugvallen, wordt eigenaarschap niet alleen mogelijk, maar ook aantrekkelijk. Want dan wordt het makkelijker om initiatief te nemen, beslissingen te durven maken en samen te werken op basis van vertrouwen.
Kortom: duidelijke verantwoordelijkheden en afspraken helpen mensen om hun vrijheid goed te gebruiken. Ze geven richting aan het nemen van eigenaarschap — op een manier die past bij de bedoeling van het werk én bij de samenwerking met anderen.